amalgama

SARRERA DESBERDINA:

Amalgama (kimika)

Amalgama merkurio-aleazio bat da beste metal batekin. Likidoa, pasta biguna edo solidoa izan daiteke, merkurio-proportzioaren arabera. Aleazio horiek lotura metalikoaren bidez eratzen dira, eroapen-elektroien erakarpen elektrostatikoko indarrarekin lan eginez, karga positiboa duten ioi metaliko guztiak kristalezko sare-egitura batean lotzeko.^[1][2] Ia metal guztiek amalgamak eratu ditzakete merkurioarekin, eta salbuespen nabarmenak burdina, platinoa, tungstenoa eta tantalioa dira. Zilar-merkurio amalgamak garrantzitsuak dira odontologian, eta urre-merkurio amalgama mineralaren urrea erauzteko erabiltzen da. Odontologiak merkurio-aleazioak erabili ditu zilarra, kobrea, indioa, eztainua eta zinka bezalako metalekin.
Amalgamak honelakoak izan daitezke:
Denak zuriak eta distiratsuak dira eta kristaliza daitezke. Airean daudelarik, metal oxidagarriz osatutakoak oso azkar aldatzen dira; beroak guztiak deskonposatu eta merkurioa lurruntzen du, eta horrek pozoitzea eragin dezake izaki bizidun gehienetan. Azido nitrikoak amalgama guztien gainean bero gozo baten bidez egiten du lan; batzuetan, merkurioa disolbatu egiten du harekin lotuta dauden metalekin; beste batzuetan, oxido-egoeran oxidatu eta banandu egiten ditu, eta, azkenik, azido horrek aldaezin dituenekin alderatuta, merkurioa azido nitrikoan disolbatzen da, eta azido hori protoonitrato edo deutonitrato azidoaren egoerara pasatzen da.