eraginkortasun

eraginkortasun

SARRERA DESBERDINA:

Eragin eremu

Nazioarteko harremanen eremuaren barruan, eragin-eremua edo eragin-esparrua eskualde edo lurralde kontzeptuen banaketa da. Estatu edo erakunde nagusi batek beraien inguruko mugetatik kanpoko lurraldeak era ez zuzen batean kontrolatzea izango litzateke. Hauek duten maila ekonomiko, kultural, politiko, militar eta zientifiko indartsuaren eraginez. Beste toki batzuetan, esparru influentziaren inguruan hitz egiten da kontzeptu hau definitzeko. Egoera ez-politikoak deskribatzeko ere erabiltzen da terminoa, esaterako, merkataritza-gune bat txikizkako merkataritzan nagusi den eremu geografikoa izendatzen duen eragin-esparrua dela esan daiteke.
Kaltetuaren eta eragilearen artean itun formalak egon daitezkeen arren, antolaketa modu hauek ez dira beharrezkoak izaten askotan eta maiz ikus daitezke adibideak, non, botere nagusia duenaren eragina ahularen gain. Behin eragin-eremua konkistatuta egon, honek zin egiten zion fideltasuna inbaditzaileari. Bertako gobernu egitura, ekonomia, legedia, tradizioak mantenduko zituzten baina inbaditzailearen kultura onartuko zuen. Trukean, inbaditzaileak zenbait pribilegio izango zituen: albisteak eta ideologia kontrolatzeko eskubidea.
Herrialde bat beste herrialde boteretsuago baten eragin-eremuaren barruan kokatzearen arriskua izango litzateke, honen menpeko bihurtzea, kolonia edo estatu satelitea bezala. Nazio boteretsuek besteen arazoetan esku hartzen duten eragin-esparruen sistemak gaur egun arte ere jarraitzen du. Fenomeno hau asko aztertu da herrialdeen arteko harremanetan eta hiru eratan sailkatu daiteke: superpotentziak (gehienbat, Ameriketako Estatu Batuak eta Txina), potentziak eta garapen fasean dauden herrialdeak.
Batzuetan, herrialde bakarreko zatiak eragin-eremu desberdinetan bihurtu daitezke. Aro kolonialean, hurrenez hurren, estatu tapoiek, Britainia Handia, Errusia, Frantzia, Espainia, Portugal. Ameriketako Estatu Batuak, Alemania, Txina, Italia, Japonia, Belgika, Herbehereak bezalako inperioen artean kokatzen ziren eta potentzia inperialen eragin-eremuen artean banatuko ziren. Ondorengo kasuetan ikusiko dugun moduan.