hargailu

hargailu

  • Orokorrak
  • en receiver; receiving set
  • es receptor
  • fr récepteur; récepteur sensoriel

Ez dago emaitzarik

Bilatutako terminoa ez dago hiztegian.

SARRERA DESBERDINA:

Irrati-hargailu

Irrati-hargailua komunikazio-sistemetan, Transmisoreak bidalitako seinalea jasotzen duen gailua da. Irrati-uhinak anplifikatu, iragazi eta demodulatzen ditu.[1]
Irrati-hargailu bat zirkuitu elektriko bat da, antenan sortzen den korronte txiki bat iragazi edo bereizteko aukera ematen duena, aire bidez iristen diren uhin elektromagnetikoen eraginez (indukzio elektromagnetikoaren bitartez). Korrontea anplifikatu egiten da modu selektiboan milaka aldiz eta, ondoren, elektroimanak duen bozgorailu baterantz bidaltzen da.
Zirkuitu honetan kondentsadore aldakor bat dago, irrati zaharretan aginte-botoi bati itsatsita zegoena eta, beraz, biratzean, kondentsadorearen kapazitatea aldatzen da. Kondentsadoreak zirkuituan duen kapazitatearen aldaketaren ondorioa maiztasun desberdineko korronteak iragaztea da eta, beraz, hainbat irratik transmititutakoa entzutea.
Irrati-hargailurik sinpleena galena-hargailua da. Osagai hau gaur egun erabiltzen diren germanio edo silizio diodoen aurrekoa da. Hargailu horrek emisore indartsuak eta ez oso urrunak entzutea baino ez du ahalbidetzen, ez baitu inolako anplifikaziorik.[2]
Galena-diodoaren ordez, huts-balbula izeneko Edison efektuan (berotan dauden metalek elektroiak askatzeko duten propietatea) oinarritutako konponete elektronikoa erabiltzen da. Balbula horrek sentikortasun hobea lortzea ahalbidetu zuen.
Berrogeiko hamarkadaren amaierako transistorearen asmakuntzak, hargailuen miniaturizazioa eta eramangarritasun erraza ahalbidetu zituen. Eramangarritasuna ahalbidetu zuen, hargailu berriak ez baitzeuden sare elektrikorako konexioaren mende.
Hartzeko teknikek ere bilakaera nabarmena izan dute irratiaren hasieratik, anplitudea ez den beste modulazio mota batzuen erabileratik hasita, hala nola maiztasun-modulazioa, alboko banda bakarra, modulazio digitala. Hargailuen konfigurazio desberdinek eta osagaien bilakaerak (balbula termoionikotik transistorera eta gero zirkuitu integratura) hainbat hobekuntza eragin dituzte.
Konfigurazioari erreparatuz, hartzaile konplexuena eta eraginkorrena, sentsibilitate eta selektibitate konbinatuari dagokionez, superheterodino izenekoa da. Beste batzuk ere egon dira, sinpleagoak baina eraginkortasun txikiagokoak, adibidez, sintonizatuaren irrati-maiztasuna, leheneratzailea eta superleheneratzailea.
Anplitude-modulazioak (AM) transmititutako seinalearen anplitudea aldatuz funtzionatzen du. AM irrati-difusioa baimenduta dago AM irrati-difusioko bandetan, uhin luzeko tartean 148 eta 283 kHz artean daudenean, eta 526 eta 1706 kHz artean. AM irrati-difusioa uhin laburreko bandetan ere baimenduta dago, 2,3 eta 26 MHz artean gutxi gorabehera, eta distantzia luzeko nazioarteko irrati-difusioan erabiltzen direnak.
Maiztasun-modulazioan (FM), irrati-seinalearen maiztasuna apur bat aldatzen da audio-seinalearen arabera. FMko irrati-difusioa 65 eta 108 MHz arteko FMko irrati-difusioko bandetan baimenduta dago, oso maiztasun handiko tartean (VHF). Maiztasun-tarte zehatzak aldatu egiten dira herrialde bakoitzean.
Frekuentzia-modulatuko transmisioak hainbat abantaila ditu, anplitude-modulazioarekin konparatuz:
Gaur egun, FMko hargailuak transistorez eta zirkuitu integratuz osatuta daude, eta 87,5-108 MHz-eko maiztasunarekin lan egin behar dute.
FM stereoa sortu zenetik DAB aurrerapen nabarmenena izan da irrati teknologian. Frekuentzia-modulazioarekin konparatuta, hainbat abantaila ditu:

  • «ZT Hiztegi Berria» zthiztegia.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2021-11-23).
  • Rudersdorfer, Ralf. (2013). Radio receiver technology : principles, architectures, and applications. ISBN 978-1-118-64784-4. PMC 843785587. (Noiz kontsultatua: 2021-12-05).
  • Iñaki, Azkune Mendia. (1999-03-01). «DAB edo irrati digitala» Zientzia.eus (Noiz kontsultatua: 2023-06-02).
  • Ganguly, Partha Kumar. (2015). Principles of electronics. ISBN 978-81-203-5124-0. PMC 927401632. (Noiz kontsultatua: 2021-12-05).
  • Olsen, George Henry. (1986). Electronics made simple. ([Second edition]. argitaraldia) ISBN 978-1-4831-4078-0. PMC 897823744. (Noiz kontsultatua: 2021-12-05).
  • Libbey, Robert L.. (1994). Signal and image processing sourcebook. Van Nostrand Reinhold ISBN 0-442-30861-2. PMC 29982952. (Noiz kontsultatua: 2021-12-05).
  • Pizzi, Skip. (2014). A Broadcast Engineering Tutorial for Non-Engineers.. (4th ed. argitaraldia) Taylor and Francis ISBN 978-1-317-90683-4. PMC 879025861. (Noiz kontsultatua: 2021-12-05).
  • Wikipediako bilaketara joan