Terminoak

limo

Ez dago emaitzarik

Bilatutako terminoa ez dago hiztegian.

Nahi baduzu, proposamena bidali.

limo

  • sin.lohi
  • ca llim m
  • de Schlamm m; Erdschlamm m
  • en mud
  • es limo m
  • fr limon m; boue f
  • gl limo m
  • it limo m
  • pt limo m

SARRERA DESBERDINA:

Limoneno

Limonenoa monoterpenoide zikliko bat da, lipido saponifikaezina beraz. Zitrikoen azaleko osagai nagusia da[1], izena ere limoiaren azaletik datorkio.
Limonenoa likido koloregabea da giro tenperaturan.
Hidrokarburo alifatikoa den arren egitura ziklikoa du. Karbono asimetriko bat ere badu eta ondorioz bi isomero ditu, R- edo D-limonenoa eta S-edo L-limonenoa. Isomeroek usain desberdina dute, D-limonenoak limoi usaina du eta L-limonenoak pinuaren usainaren antzekoa du[1]. Naturan D-limonenoa agertzen da nagusiki.
Aireko hezetasunak oxidatu egiten du eta karbeola edo karbona sortzen ditu, limoneno oxidoak[2]. Sulfuroaren presentzian deshidrogenatu egiten da eta p-zimenoa ematen du[3].
Tenperatura 300 °C-raino igotzen bada diterpenoa eratzen du.
Landare zitrikoek geranil pirofosfatoa ziklatuz ekoizten dute. Industrialki ekoizteko zitrikoen azala hartu eta bi metodo erabiliz lortzen da, zentrifugazioz eta lurrun bidezko distilazioz.
Oso erabilera anitzak ditu limonenoak:
Limonenoa eta bere forma oxidatuak larruazalean eta arnas bideetan narritagarria da[1], baina horretarako esposizio oso handiak izan behar dira.
Bestalde molekula sukoia da eta kontu handiz manipulatu behar da.
Izaki bizidun urtarrentzako toxikoa da[1].

  • ↑ a b c d e f (Ingelesez) Pubchem. «Limonene, (+)-» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (kontsulta data: 2018-12-27).
  • ↑ a b c (Ingelesez) Karlberg, Ann-Therése; Magnusson, Kerstin; Nilsson, Ulrika. (1992). «Air oxidation of d-limonene (the citrus solvent) creates potent allergens» Contact Dermatitis 26 (5): 332–340.  doi:10.1111/j.1600-0536.1992.tb00129.x. ISSN 1600-0536. (kontsulta data: 2018-12-27).
  • ↑ Weitkamp, A. W.. (1959-07-01). «I. The Action of Sulfur on Terpenes. The Limonene Sulfides» Journal of the American Chemical Society 81 (13): 3430–3434.  doi:10.1021/ja01522a069. ISSN 0002-7863. (kontsulta data: 2018-12-27).

    • Wikipediako bilaketara joan