mugape

SARRERA DESBERDINA:

Muga

Artikulu hau Muga geografikoari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Muga (argipena)».
Muga estatu, herrialde, lurralde, udalerri, herri, auzo edo lursailen arteko banaketa lerro geografiko, administratibo edo politikoa da. Estatuen arteko muga batzuk irekiak dira eta estatu larrialdi kasuetan ez beste zaintza mugatua dute, Schengen eremuan kasu. Beste muga batzuk ordea, oso estuki zainduak daude, batez ere gatazkagune politiko edo militarrak dauden estatu, herrialde eta eskualdeetan.
Estatuen arteko mugetan aduanak daude. Lursailen kasuan mugarriek mugak adierazten dituzte.
Muga politikoak giza agentziaren bidez ezartzen dira. Horrek esan nahi du, muga politiko batek ibai edo mendikate bati jarrai diezaiokeen arren, ezaugarri horrek ez duela automatikoki definitzen muga politikoa, gurutzatzeko oztopo fisiko garrantzitsua izan badaiteke ere.
Muga politikoak, askotan, lurrean ikusten diren ezaugarri fisikoen arabera sailkatzen dira.
Muga naturalak komunikaziorako eta garraiorako oztopo naturalak dituzten ezaugarri geografikoak dira. Muga politikoak oztopo historiko eta natural horien formalizazioa izaten dira maiz.
Hona hemen maiz muga naturalak osatzen dituzten ezaugarri geografiko batzuk:
Historian zehar, aurrerapen teknologikoek garraioaren eta komunikazioaren kostuak murriztu dituzte muga naturalen bidez. Horrek murriztu egin du muga naturalen garrantzia denborarekin. Horren ondorioz, azken aldian formalizatu diren muga politikoak, hala nola Afrikakoak edo Ameriketakoak; Europakoak edo Asiakoak berriz, ez dira muga naturaletara egokitzen, .