txip

Txip

Txipa, zirkuitu integratua edo zirkuitu integratu monolitikoa (IC, txip bat edo mikrotxip bat esaten zaio) zirkuitu elektroniko miniaturizatu bat da, material erdieroalezko elementu batean egina, eskuarki siliziozkoa. MOSFET txiki asko (Metal oxido erdieroalezko eremu-efektuko transistoreak) txip txiki batean integratzen dira. Hori gertatzen da osagai elektroniko diskretuekin eraikitakoak baino txikiagoak, azkarragoak eta merkeagoak diren zirkuituetan. Zirkuitu integratu^[1]batean milakatik milioikatara dispositibo elektroniko egon daitezke. Txipetan batez ere diodoak eta transistoreak egoten dira, baina elementu pasiboak ere izaten dira, adibidez, erresistentziak. Zirkuitu txertatuak ia tresna elektroniko guztietan erabiltzen dira, eta beraien erabilera izugarrizko iraultza izan da elektronikaren munduan.
Txipa masan ekoizteko gaitasuna, haren fidagarritasuna eta zirkuitu integratuen diseinua erabat blokeatzeko ikuspegia direla eta, azkar hartu dira txip estandarizatuak, transistore diskretuak dituzten diseinuen ordez. Txipa ekipo elektroniko guztietan erabiltzen da orain, eta elektronikaren mundua goitik behera aldatu dute. Ordenagailuak, sakelako telefonoak eta etxeko beste aparatu batzuk gizarte modernoen egituraren zati banaezinak dira orain, eta zirkuitu integratuak txikiak eta merkeak dira, hala nola prozesadore informatiko modernoak eta mikrokontrolagailuak. Hauen ekoizpen merkeak eragin du gaur egungo gizarte modernoan hain erabiliak diren ordenagailu, mugikor eta beste tresna digitalak eskuragarri izatea.
Eskala handiko integrazioa praktikan jarri zen, MOS gailu erdieroaleen fabrikazioan izandako aurrerapen teknologikoengatik. 1960ko hamarkadan sortu zirenetik, txipen tamainak, abiadurak eta gaitasunak izugarri egin dute aurrera, eta aurrerapen teknikoek bultzatuta, gero eta MOS transistore gehiago sartzen dira tamaina bereko txipetan – txip moderno batek milaka milioi MOS transistore izan ditzake giza azazkal baten tamainako eremu batean. Aurrerapen horiek, Mooreren legeari jarraituz gutxi gorabehera, gaur egungo ordenagailu-txipek hirurogeita hamarreko hamarkadaren hasierako ordenagailu-txipen ahalmena halako milioika eta milaka aldiz izatea eragiten dute.
Zirkuitu integratuek bi abantaila nagusi dituzte zirkuitu diskretuen aldean: kostua eta errendimendua. Kostu txikia dute, osagai guztiak dituzten txipak fotolitografiako unitate gisa inprimatzen baitira, aldi berean transistore bat eraiki beharrean. Gainera, zirkuitu integratu ontziratuek askoz material gutxiago erabiltzen dute zirkuitu diskretuek baino. Errendimendua handia da, zirkuitu integratuaren osagaiak azkar aldatzen direlako eta potentzia nahiko txikia kontsumitzen dutelako, tamaina eta hurbiltasun txikia dutelako. Zirkuitu integratuen desabantaila nagusia da oso garestia dela haiek diseinatzea eta behar diren fotomaskarak egitea. Hasierako kostu handi horrek esan nahi du honen ekoizpen handia aurreikusten denean baino ez dela bideragarria.

Wikipediarekin konexio arazoren bat gertatu da: